Wydaje nam się, że jelita zajmują się tylko trawieniem, przyswajaniem i wydalaniem. Takie tam kiszki w dolnej części brzucha, które dają czasami znać o sobie, gdy zbyt dużo zjedliśmy lub gdy nie możemy pójść do toalety. Jednak jelita to bardzo skomplikowany narząd, mający swoją inteligencję i będący w stałym kontakcie z naszym mózgiem. Poza tym nie wiem czy wiesz, że w jelitach produkowana jest większa ilość serotoniny niż w mózgu! Odkrycia naukowców zdumiewają coraz bardziej i ten ignorowany przez dekady narząd wraca powoli do łask.
Pierwsze wzmianki o jelitach jako o „mózgu” pojawiły się już w 1907 r., jednak pierwszą osobą, która to szczegółowo opisała w 1998 r. był prof. Michael Gershon w swojej książce „Second Brain” (Drugi Mózg). Badania naukowe podają, że w jelitach znajduje się 100 mln komórek nerwowych, które działają podobnie do tych, które są w mózgu[1]. Od tego, co się dzieje w jelitach, zależy nasze zdrowie psychiczne. Ich działanie wpływa na nasz nastrój. Jeżeli nasze jelita są zestresowane, to czujemy się źle, mamy skłonność do stanów depresyjnych i negatywnych emocji. I odwrotnie! Jeżeli karmimy się negatywnymi myślami, wciąż narzekamy lub katastrofizujemy to odczuwają to również komórki naszych jelit.
Jelitowy układ nerwowy działa poza naszą świadomością, dlatego nie zdajemy sobie z niego sprawy. Neurony jelitowe potrafią produkować neuroprzekaźniki takie jak serotonina i dopamina, które bezpośrednio działają na nasz nastrój oraz na nasze myślenie. Prof. Martin J. Blaser z New York University School of Medicine w swojej książce pisze „Bogata sieć zakończeń nerwowych w ścianie jelit wysyła sygnały do mózgu za pomocą nerwu błędnego. Niedawno opublikowane badania naukowe prowadzone na gryzoniach wykazują, że takie przesyłanie sygnałów ma wpływ na rozwój zdolności poznawczych i na nastrój”. Oznacza to, że dobry stan jelit, to również dobre samopoczucie, jasny umysł i lepsza pamięć!
Mikroflora jelitowa
W przewodzie pokarmowym znajduje się ok. sto bilionów ustrojów, których łączna waga może przekraczać kilogram[2]. Ważną ich rolą jest trawienie pokarmu oraz synteza niektórych witamin. Mikroflora bakteryjna pozwala na uzyskiwanie większej energii z pożywienia, a wszystkie jej zaburzenia mogą skutkować brakiem odporności, tendencją do nadwagi i otyłości, a także do takich chorób jak zespół jelita drażliwego.
Zmiany w liczbie i gatunku bakterii mają wpływ na naszą psychikę. Brak równowagi w mikroflorze bakteryjnej, przerost drożdżaków typu Candida, może prowadzić do stanów lękowych, spadków nastrojów, a nawet depresji. Dlatego tak ważne jest dbanie o odpowiednią ilość i jakość tych bakterii. Każda antybiotykoterapia powoduje duże zmiany i często zachwiania tej wewnętrznej homeostazy. Antybiotyk działa nie tylko na te „złe” bakterie. Wybija również te dobre. W konsekwencji zaburza się cała mikroflora i może dość do przerostu drożdżaków typu Candida, które potem powodują szereg różnych dolegliwości od chronicznego zmęczenia począwszy, a na zespole nieszczelnego jelita skończywszy. Negatywny wpływ na bakterie jelitowe mają również leki farmaceutyczne (np. środki przeciwbólowe). Przyjmuj je jedynie w rzadkich, ciężkich przypadkach. W miarę możliwości staraj się leczyć naturalnymi metodami, które nie niszczą tych cennych dla naszego organizmu bakterii.
W ramach przywrócenia naturalnej flory bakteryjnej polecam kiszonki, zakwas buraczany lub dobre probiotyki. Po kuracji antybiotykowej przyjmuj probiotyki min. 3 miesiące, a nie tydzień, jak zalecają niektórzy lekarze. Zaburzenie flory bakteryjnej w jelitach spowodowane przez leki odbywa się bardzo szybko, natomiast jej odbudowa wymaga wytrwałości i cierpliwości. Warto jednak o to zadbać, gdyż zdrowie zaczyna się właśnie tutaj – w jelitach!
Podsumowanie:
Zadbaj o swoją o mikroflorę jelit. Przede wszystkim ogranicz spożywanie produktów:
- przetworzonych (Fast food’ów, zawierających konserwanty, sztuczne barwiniki)
- bogatych w biały cukier (słodycze, ciasta, czekolady itp.)
- zawierających pszenicę (biały chleb, ciasta, makarony, pierogi)
Jedz więcej:
- kiszonek (kapusta kiszona – nie kwaszona!, ogórki kiszone). Zrób sobie zakwas buraczany i pij codziennie rano na czczo. Przepis na zakwas znajdziesz w rozdziale z przepisami
- naturalnych, fermentowanych produktów mlecznych (maślanka, kefir) – jeżeli nie masz nietolerancji laktozy.
- produktów pełnoziarnistych z dużą ilością błonnika (chleb razowy na zakwasie, otręby)
- świeżych warzyw i owoców, gdyż zawierają błonnik i enzymy trawienne.
Przyjmuj dodatkowo dobrej jakości probiotyki. Pij aloes, który zawiera w sobie saponiny – związki, które rozpuszczają złogi i toksyny jelitowe. Naturalnie oczyszcza i leczy nadżerki na jelitach spowodowane przerostem grzybów Candida. Jeśli masz zaparcia stosuj wieczorem nasiona lub łupiny babki płesznik. Będzie działała jak szczotka dla jelit.
Literatura do pogłębienia tematu:
- Enders „Historia wewnętrzna. Jelita – najbardziej fascynujący organ naszego ciała”. Wyd. Feeria.
- Sonnenburg, E. Sonnenburg „Zdrowie zaczyna się w brzuchu”. Wyd. Galaktyka
[1] J. Stradowski, A. Kus „Twój drugi mózg” magazyn Focus, czerwiec 2016
[2] M. J. Blaser „Utracone mikroby. Brakujące ogniwo zdrowia i gorzka prawda o nadużywaniu antybiotyków”, Wyd. Galaktyka
